Energieopslag op wielen

In de overgang naar een hernieuwbaar energiesysteem is het essentieel om energie te kunnen opslaan en terug te leveren aan het elektriciteitsnet wanneer dat nodig is. Hoewel thuisaccu’s een logische oplossing lijken, zijn ze vaak nog te duur. Daarom groeit de interesse in bidirectioneel laden van elektrische auto’s. Steeds meer autofabrikanten voegen de mogelijkheid toe om de accu van de auto als stationaire accu te gebruiken. Hiermee kunnen ze stroom leveren aan apparaten, huizen of zelfs aan het elektriciteitsnet. Het verschil zit in het systeem: een koffiezetapparaat van stroom voorzien is niet hetzelfde als een heel huis of zelfs het elektriciteitsnet voeden.

Het opladen van een elektrische auto (EV) is vaak een eenrichtingsproces: wisselstroom (AC) uit een stopcontact wordt via een laadpaal naar de accu van de auto gestuurd, waar het door een omvormer wordt omgezet in gelijkstroom (DC). Bidirectioneel laden maakt het mogelijk om opgeslagen DC weer om te zetten naar AC voor verschillende toepassingen. Autofabrikanten en beleidsmakers strooien met allerlei begrippen die we in dit artikel toelichten:

1. Vehicle to Load (V2L) of Vehicle to Device (V2D): Dit is de eenvoudigste vorm van bidirectioneel laden. Met een simpele adapter kan je auto stroom leveren aan kampeerspullen, gereedschap, huishoudelijke apparaten of andere losse apparaten.
2. Vehicle to Home (V2H): Ook bekend als Vehicle to Building (V2B). Deze functionaliteit maakt van je auto een noodgenerator tijdens stroomuitval. Een volledig opgeladen EV-accu heeft gemiddeld 60 kilowattuur aan elektriciteit, genoeg om een huis enkele dagen van stroom te voorzien. Met slimme laadtechnologie kun je V2H gebruiken om je energierekening te verlagen door je EV tijdens daluren op te laden en je huis van stroom te voorzien wanneer de prijzen hoger zijn.
3. Vehicle to Grid (V2G): Een voertuig met V2G-laadcapaciteit kan elektriciteit terugleveren aan het elektriciteitsnet, vergelijkbaar met huiseigenaren met zonnepanelen. Zo help je het netwerk te stabiliseren en krijg je betaald voor de energie die je levert. Dit kan leiden tot aanzienlijke besparingen op de energierekening.
4. Vehicle to Vehicle (V2V): Deze vorm van V2L stelt EV-eigenaren in staat om stroom te leveren aan een andere EV die zonder stroom zit, vergelijkbaar met het geven van een "jumpstart" aan een auto met verbrandingsmotor.
5. Vehicle to Everything (V2X): V2X is een overkoepelende term die alle vormen van bidirectioneel laden omvat.

Gemiddeld verbruiken Nederlandse huishoudens zo’n 3300 kilowattuur (kWh) per jaar, wat neerkomt op minder dan 10 kWh per dag. Een elektrische auto verbruikt, afhankelijk van het formaat, tussen de 15 en 25 kWh per 100 km. Een hele dag elektrische energie voor een gemiddeld huishouden is dus gelijk aan 67 km rijden met een compacte auto en 40 km met een grote SUV. De technologie is bedoeld om alleen energie te leveren op momenten dat het netwerk overvol dreigt te raken, wat hoogstens enkele uren duurt in plaats van een hele dag.

Momenteel is bidirectioneel laden slechts beschikbaar bij een handvol auto's, maar de populariteit groeit. Bij Volkswagen is de mogelijkheid aanwezig en slechts een kwestie van activeren. General Motors heeft aangekondigd dat deze technologie standaard zal zijn in al hun elektrische voertuigen vanaf modeljaar 2026. Kia biedt de V2L-functionaliteit al aan bij de nieuwe EV3, en Tesla heeft bevestigd dat al hun modellen volgend jaar bidirectionele laadfunctionaliteit zullen ondersteunen.

Met de toenemende interesse van autofabrikanten en mogelijke toekomstige regelgeving wordt verwacht dat bidirectioneel laden steeds vaker standaard zal worden. Dit biedt niet alleen voordelen voor individuele gebruikers, maar kan ook een belangrijke rol spelen in de bredere energietransitie.