Voorgenomen handelsdeal EU–VS: komt de Cybertruck nu echt naar Europa?

Het gaat bij het voorgenomen handelsakkoord tussen de EU en de VS niet alleen om invoerheffingen. De Europese Unie en de Verenigde Staten willen namelijk ook elkaars voertuigstandaarden gaan erkennen. Dat staat in het raamwerkakkoord dat de EU en VS op 21 augustus 2025 ondertekenden. In dat kader zou een voertuig dat in de VS is goedgekeurd, in principe ook in Europa op de weg mogen komen – zonder de complexe toelatingstrajecten die nu nog gebruikelijk zijn bij Amerikaanse importmodellen.

Invoertarieven

Het akkoord voorziet ook in een versimpeling van invoertarieven. Voor voertuigen blijft het zogenoemde MFN-tarief gelden. Dat ligt voor veel voertuigcategorieën rond de 10–15 %. Als de standaardheffing lager is, mag de VS alsnog een aanvullend tarief van maximaal 15 % toepassen. Dat geldt echter niet als de EU zijn toezeggingen over marktoegang in wetgeving omzet.

Maar het is belangrijk om te benadrukken dat dit nog geen bindend verdrag is. Het betreft een politiek kader, waarover de nationale en Europese wetgevers zich nog moeten buigen.

Wat verandert er, als de toelatingseisen versoepelen?

Tot nu toe moeten Amerikaanse voertuigen die naar Europa worden gehaald via een individuele goedkeuringsprocedure toegelaten worden – per auto, via een zogeheten ‘enkele toelating’. Dat is kostbaar en tijdrovend. Importeurs moeten onder meer verlichting, spiegels, software, laadinterfaces en soms zelfs de constructie aanpassen om te voldoen aan Europese wetgeving. Vooral de constructie is soms een niet te overbruggen horde, reden waarom bijvoorbeeld de grote, hoekige en vooral ‘massieve’ Cybertruck van Tesla hier niet zomaar de weg op mag.

De nieuwe afspraken zouden dat proces grotendeels kunnen schrappen, mits het voertuig een goedkeuring heeft onder Amerikaanse regelgeving. Of dat ook echt zo uitpakt, hangt af van de technische harmonisatie die nog moet volgen. Want erkenning van standaarden betekent nog niet automatisch dat elk detail overeenkomt. Laadaansluitingen, bijvoorbeeld, zijn in de VS fundamenteel anders dan in Europa – zowel voor AC als voor DC-laden. Zelfs bij volledige wederzijdse homologatie blijven er de nodige technische drempels bestaan.

Cybertruck als sprekend voorbeeld

Van alle voertuigen die symbool staan voor deze discussie, springt de Tesla Cybertruck eruit. Het is een uitgesproken model dat nu nauwelijks in Europa te krijgen is. De weinige exemplaren die rijden, zijn via dure omwegen geïmporteerd en handmatig aangepast.

Het handelsakkoord zou een belangrijke drempel voor het importeren van de Cybertruck weg kunnen nemen. De toelating zou goedkoper en sneller verlopen. Hoewel de prijs in het geval van de Cybertruck wellicht niet zo’n belangrijke factor is, zou ook die duizenden euro’s lager kunnen uitvallen met zo’n €6.000 kan verlagen.

Kritiek over veiligheid en duurzaamheid

Het Duitse Der Spiegel spreekt zelfs over een “vrije toegang” tot de Europese wegen. Dat is waarschijnlijk erg voorbarig – maar de signalen wijzen wel op een aanzienlijk soepeler toelatingsregime voor modellen als de Cybertruck.

De versoepeling leidt – uiteraard - tot stevige kritiek. Transport & Environment (T&E) waarschuwt bijvoorbeeld voor een golf aan grote, zware pick-ups met een hoge uitstoot en beperkte voetgangersveiligheid. Amerikaanse pick-ups zoals de RAM 1500 stoten volgens T&E gemiddeld meer dan 340 g CO₂/km uit – ruim drie keer de gemiddelde uitstoot van nieuwe auto’s in de EU. In Nederland, waar we een uitstoot-afhankelijk BPM hebben, zal het daarom zo’n vaart niet lopen. Maar in andere landen ligt dat toch anders.

Bovendien voldoen deze auto’s vaak niet aan Europese eisen op het gebied van voetgangersbescherming, actieve rijhulpsystemen en andere meldingen en signalen. Een Cybertruck die in de VS voldoet aan de regels, hoeft dat in Europa nog niet automatisch te doen. T&E noemt de deal dan ook “een gevaar voor de verkeersveiligheid” en “een ondermijning van Europese klimaatdoelen”.

Europese fabrikanten zien ook kansen

De Duitse automobielindustrie, vertegenwoordigd door VDA, steunt het akkoord – mits het snel wordt ingevoerd. Voor Europese merken biedt de deal namelijk ook een aantal voordelen: de Amerikaanse importheffing van 27,5 % op Europese voertuigen zou dankzij die deal worden verlaagd naar maximaal 15 %.

Voor fabrikanten als Volkswagen, BMW en Mercedes – die elektrische modellen als de ID.4, iX3 en EQE naar de VS exporteren – kan dat een belangrijke kostenbesparing opleveren. Tegelijkertijd waarschuwen zij voor een ongelijk speelveld als Amerikaanse voertuigen straks wél makkelijker worden toegelaten, terwijl de Europese modellen nog altijd aan de lokale regels moeten voldoen.

Toelating is nog geen carte blanche

De officiële EU-documenten melden expliciet dat het om een “intentie tot wederzijdse erkenning”, dus niet om directe automatische toegang. De uiteindelijke invulling vereist nog juridische, technische en politieke afstemming. Het is – gelukkig - dus geen carte blanche voor elke Amerikaanse pick-up of SUV.

Ook blijven bepaalde nationale toelatingseisen van kracht, zolang de Europese regelgeving niet is aangepast. Dat betekent dat importeurs nog steeds te maken krijgen met vereisten rond connectiviteit, voertuigdata, laadaansluitingen en milieustandaarden.

Wat betekent dit voor de Europese voertuigenmarkt?

De verwachting is dat grote Amerikaanse pick-ups zoals de Cybertruck, Rivian R1T en RAM 1500 op termijn makkelijker toegang krijgen tot de Europese markt. De prijsdaling en vereenvoudigde toelating zouden deze modellen aantrekkelijker maken voor liefhebbers en nicheklanten.

Maar er blijven ook de nodige structurele beperkingen:

• De laadinfrastructuur in Europa is ingericht op Type 2 en CCS2 – niet op de Amerikaanse standaarden. Ook de communicatieprotocollen kunnen incompatibel zijn.
• De afmetingen van sommige Amerikaanse modellen maken ze onpraktisch in onze stedelijke gebieden.
• De gemiddelde CO₂-uitstoot van Amerikaanse pick-ups zou wel eens ver boven de Europese normen kunnen liggen.
• De veiligheidsvereisten zoals voetgangersbescherming en actieve rijhulpsystemen wijken sterk af tussen de EU en VS.

De voorgenomen handelsdeal tussen de EU en VS kan de deur openen voor Amerikaanse voertuigen als de Cybertruck, maar die deur staat nog lang niet wagenwijd open. Technische details zoals afwijkende laadaansluitingen, en fundamentele verschillen in veiligheidsnormen, houden een automatische toelating voorlopig tegen.

 Enerzijds moeten we daar waarschijnlijk blij om zijn, anderzijds is dat natuurlijk niet in het belang van de Europese autofabrikanten. Daarom zal de praktijk ons leren of de beloofde wederzijdse erkenning standhoudt mits het voorstel daadwerkelijk concreet wordt - of strandt in het web van de Amerikaanse en Europese regelgeving.