Omvormer of elektromotor van jouw elektrische auto defect? Je kunt hem ook laten repareren in plaats van vervangen

Elektrisch rijden wint snel aan populariteit, maar net als bij elke andere auto kunnen er technische mankementen optreden. Bij elektrische auto’s is naast de elektromotor de omvormer een van de belangrijkste onderdelen van de aandrijflijn. Als één van deze componenten defect raakt, kan dat leiden tot hoge reparatiekosten, zeker als de garantie van de auto is verlopen. Maar wist je dat reparatie vaak een goedkopere – lees: minder dure - oplossing is dan het volledig vervangen van deze kostbare componenten?

Elektromotor: de stille krachtbron van de elektrische auto

De elektromotor van de elektrische auto zet de elektrische energie om in mechanische energie, waardoor de wielen gaan draaien. Deze fluisterstille krachtbron is dus het kloppende hart van de elektrische auto, die de wielen in beweging zet.

Hoewel de accu van een elektrische auto gelijkstroom (DC) levert, maken elektrische auto’s vrijwel altijd gebruik van AC-motoren (wisselstroommotoren). Dit heeft verschillende redenen. AC-motoren zijn over het algemeen efficiënter, krachtiger en beter regelbaar dan DC-motoren. Ze kunnen bijvoorbeeld gemakkelijker worden aangepast aan verschillende snelheden en belastingen, wat belangrijk is voor een optimale rijervaring.

In tegenstelling tot conventionele verbrandingsmotoren, die werken met explosies en een groot aantal bewegende delen, is een elektromotor een stuk eenvoudiger. Hij bestaat uit een rotor (het draaiende deel) en een stator (het stilstaande deel), die samenwerken om een magnetisch veld te creëren dat de rotor aandrijft. Maar hoe eenvoudig een elektromotor in principe is, ook die kan defect raken. Een defecte elektromotor kan leiden tot vermogensverlies, vreemde geluiden of zelfs het volledig stilvallen van de auto.

Omvormer: het brein achter de elektrische aandrijflijn

De omvormer, ook wel inverter genoemd, is een ontzettend belangrijk onderdeel van een elektrische auto. Enerzijds zet hij de gelijkstroom die de accu levert om in wisselstroom voor de elektromotor. Anderzijds regelt hij ook het opladen van de accu, waarbij hij de door de laadpaal geleverde wisselstroom omzet naar de gelijkstroom voor de accu.

Als een omvormer defect raakt, zal dat dus onherroepelijk tot flinke problemen leiden. Meestal openbaren die problemen zich bij het opladen, maar het komt ook voor dat de auto minder goed presteert of volledig uitvalt. En ook de problemen met het opladen kunnen, aangezien de accu uiteindelijk toch een keer helemaal leeg raakt, tot uitval leiden.

Hoe weet je of de omvormer of elektromotor defect is?

Er zijn verschillende symptomen die kunnen wijzen op een defect aan de omvormer of elektromotor. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:

• Problemen met opladen: de auto laadt niet op, laadt erg langzaam op, of alleen op één fase, of alleen bij bepaalde laadpalen, of de aardlekschakelaar vliegt er uit.
• Verminderde prestaties: de auto accelereert minder snel of heeft minder vermogen.
• Vreemde geluiden: er zijn ongebruikelijke geluiden hoorbaar tijdens het rijden of accelereren.
• Foutmeldingen: het dashboard geeft foutmeldingen weer die verband houden met het opladen of de aandrijflijn.

Nieuwe omvormer of elektromotor is duur

Als de omvormer of elektromotor van je elektrische auto defect raakt, dan stap je in eerste instantie meestal naar de dealer. Die zou er immers alles van af moeten weten. Maar zonder die dealer tekort willen doen, komt die meestal niet verder dan het vervangen van de defecte component. Dit omdat hij gebonden is aan de door de fabrikant voorgeschreven reparatiemethoden.

Het begint meestal met een kostbaar onderzoek, waar meestal al een prijskaartje van een paar honderd euro aan hangt. De uitkomst daarvan is vaak de mededeling dat de elektromotor of omvormer defect is. Het vervangen van een omvormer kost al gauw meer dan € 4.000 terwijl een nieuwe elektromotor vaak richting de € 7.000 euro loopt.

Een fors bedrag, waardoor een gebruikte elektrische auto vaak zelfs economisch total loss wordt verklaard. Als er geen garantie meer van toepassing is of de fabrikant je niet tegemoetkomt met de nodige coulance, is dat dus een uiterst onprettig verhaal.

Reparatie of revisie is vaak goedkoper

En hier komen we dus op het punt dat duidelijk is dat het onderhoud van elektrische auto’s nog een dingetje is, vooral wat waar het merkdealers betreft. Die hebben zich immers te houden aan de door de fabrikant opgelegde manier om het defect te herstellen. Heel logisch, ook vanwege de garantie, maar daardoor zijn ze vaak gebonden aan het vervangen van de complete motor of omvormer. En dat terwijl er ook (veel) goedkopere oplossingen zijn. Er zijn diverse bedrijven die zulke reparaties voor je kunnen uitvoeren. 

Gebruikte in plaats van nieuwe componenten

Het is namelijk lang niet altijd nodig om de gehele omvormer of elektromotor te vervangen door een nieuwe. Zo is het soms ook mogelijk om het probleem op te lossen met een gebruikt en/of gereviseerd onderdeel. Dat lukt niet altijd, aangezien het bij elektronica echt heel nauw komt en je precies het goede onderdeel moet hebben, en dat moet maar net beschikbaar zijn. We hebben even gezocht naar gebruikte omvormers en elektromotoren en die zijn al te koop voor een bedrag vanaf ongeveer € 1.500. Daar komt natuurlijk nog het arbeidsloon bij zodat het in totaal nog steeds aardig wat kost, maar heel wat minder dan een nieuwe motor of omvormer.

Elektromotor reviseren

Verder is het vaak ook mogelijk om de defecte componenten te laten repareren. Bij elektromotoren zijn het vaak de lagers of sensoren die de boosdoener zijn. Dat is niet altijd een klus die je zomaar zelf kunt doen. Die motoren zijn verregaand ingekapseld zodat je als eindgebruiker slechts enkele reparaties zelf kunt uitvoeren. Het vervangen van wat sensoren, zoals de snelheidssensor, lukt nog wel maar een revisie van de lagers gaat je echt niet zomaar lukken.

Maar er zijn genoeg gespecialiseerde bedrijven – wij vonden er meerdere - die de elektromotor kunnen reviseren waarna je voor een behoorlijk lager bedrag weer de weg op kunt. Een paar telefoontjes leerden ons dat je voor een revisie van de motor van een Hyundai Ioniq al gauw 3 mille verder bent en dat je in het geval van een Audi e-tron nog eens duizend euro meer kwijt bent. Dat is exclusief BTW en exclusief (de)montage, wat ongeveer een dagdeel in beslag zal nemen.

Omvormer repareren

Bij een omvormer kunnen ook vaak de defecte componenten op de printplaat worden vervangen en ook daarvoor - wij vonden er een paar in de buurt van Almelo, Deventer en Utrecht - zijn er gespecialiseerde bedrijven. Denk niet dat je dan voor een paar tientjes klaar bent. De term ‘gespecialiseerd’ geeft al aan dat het geen eenvoudig klusje is. Inclusief onderzoek moet je nog steeds zo’n € 1.500 à € 2.000 denken.

Zelf doen?

Wie zelf voldoende kennis van elektronica heeft, zou de omvormer misschien ook zelf kunnen repareren.

Disclaimer: doe dit alleen als je héél goed weet wat je doet en welke risico’s er aan verbonden zijn!

Het repareren van een omvormer is niet iets wat je zomaar doet. Niet alleen de veiligheid kan in het geding komen, je kunt de schade ook erger maken dan hij al is. Het vereist verregaande kennis van elektriciteit en elektronica en je hebt er ook de nodige meetapparatuur voor nodig. Uiteraard is zoiets bij iedere auto weer anders, maar we nemen de Renault ZOE even als voorbeeld. Dat is namelijk een populair model, en ook een van de auto’s waarvan de omvormer wel eens kapot gaat. Hoe merk je dat? Het opladen met drie fasen gaat dan niet meer, meestal nadat de aardlekautomaat er een keer uit is gevlogen. De controlelamp bij de laadpoort is dan rood in plaats van blauw. Opladen op één fase wil dan vaak nog wel lukken.

In diverse fora is te lezen dat het euvel bij de ZOE vaak aan drie defecte elektrolytische condensatoren van 100 uF ligt. Die zijn met enig zoeken bij de betere elektronicaspeciaalzaken te vinden en kosten samen ongeveer 125 euro. Via de auto-onderdelenhandel kun je ook de originele set condensatoren bestellen, die kost ongeveer 175 euro. Op die manier kan een “handige Harry” (een heel handige dan wel) een stuk voordeliger uit zijn, al zal het hem ook aardig wat tijd kosten en er zijn natuurlijk ook wat risico’s aan verbonden.

Laat je niet te snel ontmoedigen!

Mocht je te maken krijgen met een defecte omvormer of elektromotor in je elektrische auto, laat je dan niet meteen ontmoedigen door de hoge kosten van vervanging. Zoek naar alternatieven. Reparatie is vaak een haalbaar en betaalbaar alternatief voor vervanging. Ook dan kan het een kostbaar verhaal zijn, maar mogelijk kun je op die manier toch een flink bedrag besparen.

Mocht je in jouw zoektocht naar jouw eerste elektrische auto op dit artikel stuiten: laat je ook dan niet te snel ontmoedigen. Kijk ook maar eens wat het vervangen van een koppelingsplaat, distributieriem of uitlaat van een auto met benzine- of dieselmotor kost. Ook die onderdelen zijn allesbehalve goedkoop en vallen bovendien onder wat men “normale slijtage” noemt.