Autonoom rijden: VS, China en Europa

Op een technologie-evenement in New York gaf GM een inkijkje in wat ons te wachten staat: een auto waarin je straks niet alleen je handen, maar ook je ogen van de weg mag halen. Daar staan ze niet alleen in, maar iedere fabrikant ziet hier wel potentieel in. Ieder komt met eigen ontwikkelingen. Het eveneens Amerikaanse Ford demonstreerde vorig jaar al deels dezelfde mogelijkheden met BlueCruise, terwijl GM intussen verder onthuld over hun niveau 4 van autonoom rijden. Ook bedrijvig China zet ondertussen vol in en laat zich, in tegenstelling tot Europa, niet tegenhouden door regels. Autonoom rijden klinkt vaak futuristisch, maar hoe belangrijk is het nu eigenlijk?

Foto's: Pony AI en General Motors

In elk geval veel meer dan enkel verhoogd comfort. Stel je eens voor wat onze economische gevolgen zijn als vrachtauto’s autonoom kunnen rijden. Los daarvan ontstaan 84 procent van alle files in Nederland zonder dat er een ongeluk of wegwerkzaamheden aan te pas komen; puur door te veel verkeer tegelijkertijd. Dat laat zien hoeveel winst er valt te behalen als auto’s in de toekomst beter met elkaar kunnen communiceren en het verkeer vloeiender kan doorstromen. Daarvoor hoeven auto’s niet eens volledig te robotiseren: niveau 3 kan al voor enorme tijdsbesparing zorgen.

• Niveau 0: de bestuurder doet alles zelf.
• Niveau 1: enkele hulpfuncties, zoals adaptieve cruisecontrol.
• Niveau 2: de auto kan zelf sturen en versnellen, maar de bestuurder blijft verantwoordelijk.
• Niveau 3: de auto rijdt zelfstandig in specifieke situaties; de bestuurder moet wel kunnen ingrijpen.
• Niveau 4: de auto is volledig autonoom binnen bepaalde gebieden of omstandigheden.
• Niveau 5: de auto is volledig zelfstandig in elke situatie, zonder stuur of pedalen.

In de Verenigde Staten is de ontwikkeling van autonoom rijden sterk geconcentreerd bij bedrijven als Waymo en Cruise. Zij hebben al commerciële robotaxidiensten in steden als San Francisco, Phoenix en Los Angeles. Uitbreiding verloopt echter traag door strenge regelgeving en lokale weerstand. Ook Tesla experimenteert met zijn eigen Robotaxi-concept, maar lijkt maar niet uit de testfase te komen.

China pakt het groter aan. Bedrijven als Baidu en Pony.ai hebben in meerdere steden al vergunningen voor volledig bestuurderloze ritten. In Beijing, Shanghai, Guangzhou en Shenzhen rijden al honderden robotaxi’s. Dankzij duidelijke overheidssteun en snelle besluitvorming groeit het aantal operationele voertuigen daar veel sneller dan in de VS.

De eerste toepassing van niveau 4 in Amerika wordt pas in 2028 verwacht, vermoedelijk met de elektrische Cadillac Escalade IQ. Cadillac is trouwens al in Europa verkrijgbaar. Een systeem op niveau 4 zou de bestuurder grotendeels kunnen vervangen. GM baseert dit vertrouwen op honderden miljoenen testkilometers die zijn afgelegd met Super Cruise en op de kennis van dochterbedrijf Cruise, dat gespecialiseerd is in stedelijk zelfrijdend vervoer.

GM spreekt ook over communiceren met je auto. Dat wil zeggen dat je rechtstreeks tegen je auto kunt praten alsof die een eigen persoonlijkheid heeft. De eerste versie van GM is ontwikkeld samen met Google; later komt er een eigen GM-variant die je rijstijl en voorkeuren leert kennen. Zo kan de auto uitleg geven over functies, voorspellen wanneer onderhoud nodig is, en zelfs meedenken over je route of laadplanning.

Wat ooit sciencefiction leek, komt door autonoom rijden steeds dichterbij: een auto die zo zelfstandig rijdt en met je praat, zodat je onderweg iets heel anders kunt doen: gesprekken voeren, e-mails beantwoorden, videobellen of gewoon je favoriete serie bekijken.

Europa volgt een aanpak waarin regels en toelatingseisen voorop staan. Rijden op niveau 3 is daar inmiddels toegestaan tot 130 km/u, en de EU heeft een typegoedkeuring ingevoerd voor volledig geautomatiseerde systemen, zodat serieproductie nu mogelijk is. In Duitsland mag Mercedes’ Drive Pilot al tot 95 km/u actief zijn op de Autobahn, met de bedoeling dit later verder uit te breiden. In het Verenigd Koninkrijk worden de eerste ritten met Uber en Wayve voorbereid, en Waymo wil vanaf 2026 een robotaxidienst in Londen starten. Ook in het openbaar vervoer groeit de praktijk: in Parijs rijdt een autonome bus op proef en in Duitsland rijden de eerste shuttles zonder bestuurder. Tegelijk zorgen Europese regels voor duidelijke veiligheidsnormen bij deze technologische vooruitgang.

Feitenoverzicht autonoom rijden:

VS

• Super Cruise (GM):
  • Sinds 2017 actief op Cadillac-, Chevrolet- en GMC-modellen in de VS en Canada.
  • Niveau 2: de auto kan sturen en versnellen, maar de bestuurder blijft verantwoordelijk.
  • Dekking en modelaanbod worden geleidelijk uitgebreid.
• BlueCruise (Ford):
  • Actief sinds 2022 op onder meer de Mustang Mach-E en de F-150 Lightning.
  • Niveau 2: handenvrij rijden, maar de bestuurder moet wel de weg in de gaten houden.
  • Operationeel in delen van Noord-Amerika en Europa, met verdere uitbreiding gepland.
• Ultra Cruise (GM):
  • Verwachte introductie rond 2028, onder meer op de elektrische Cadillac Escalade IQ.
  • Ontwikkeld richting niveau 3 en 4: in bepaalde gebieden mag de bestuurder de ogen van de weg halen.
  • Ontworpen voor hoog-automatisch rijden onder gecontroleerde omstandigheden.
• Tesla Robotaxi:
  • De onthulling van Tesla’s robotaxi is meerdere keren uitgesteld; de presentatie wordt nu in 2025 verwacht.
  • Tesla test met deels autonome ritdiensten, maar er zit nog altijd een bestuurder aan boord.
  • Zonder vergunning voor volledig bestuurderloos rijden blijft de inzet beperkt tot proeven.

China

• Apollo Go (Baidu):
  • Commerciële robotaxidienst in meerdere grote steden zoals Beijing, Shanghai, Wuhan en Shenzhen.
• Pony.ai:
  • Vorig jaar maakten we al kennis met dit bedrijf in Shanghai. Volledig bestuurderloze, betaalde ritten zijn toegestaan in delen van Shanghai (vooral Pudong) en worden nu ook uitgerold in Guangzhou en Shenzhen.
• AutoX:
  • Bestuurderloze ritten in Shenzhen binnen een groot, aaneengesloten gebied.
  • Operationele centra in meerdere Chinese steden.
• WeRide:
  • Verzorgt robotaxidiensten en robobusdiensten in Chinese steden.
  • Werkt aan internationale uitrol met clouddienstpartners.

Europa

• Drive Pilot (Mercedes-Benz) – niveau 3:
  • Toegelaten in Duitsland voor snelheden tot 95 km/u onder bepaalde voorwaarden.
  • Beschikbaar op de S-Klasse en de EQS; bestaande auto’s ontvangen een update om dit mogelijk te maken.
• Personal Pilot L3 (BMW) – niveau 3:
  • Beschikbaar op de 7-serie in Duitsland tot 60 km/u, gericht op filesituaties.
• Wayve x Uber (VK) – robotaxi-proef:
  • Publieke proefritten met voertuigen van niveau 4 aangekondigd voor Londen; mogelijk gemaakt door nieuwe wetgeving in het Verenigd Koninkrijk.
• Oxa (VK/EU) – autonome shuttles:
  • Richt zich op autonome shuttles in Europa op gesloten routes; voert meerdere proeven uit en werkt samen met industriële partners.