Studie van Duits Umweltbundesamt bevestigt klimaatvoordelen elektrische auto’s

Een recente studie, uitgevoerd in opdracht van het Duitse federale milieuagentschap, genaamd Umweltbundesamt (UBA), schijnt een nieuw licht op de milieuvriendelijkheid van elektrische voertuigen. In deze diepgaande analyse houdt men rekening met de volledige levenscyclus van voertuigen, van productie tot het einde van hun levensduur. Hieruit blijkt dat elektrische auto's op het gebied van klimaatimpact aanzienlijk beter presteren dan hun tegenhangers met verbrandingsmotoren. Voor ons geen verrassing, maar het kan nooit kwaad om het nog eens bevestigd te zien. Al was het maar om de tegenstanders van elektrisch rijden tot inkeer te brengen.

Klimaatvoordelen van elektrische auto's

In 2020 bleken elektrische auto's ongeveer 40 procent klimaatvriendelijker te zijn dan benzinevoertuigen. Dat betreft een momentopname. Deze klimaatvoordelen zullen naar verwachting namelijk stijgen tot maar liefst 55 procent tegen 2030, mits de productie van hernieuwbare energie aanzienlijk toeneemt. En ook als men rekening houdt met de mogelijke groei van synthetische brandstoffen (e-fuels) voor conventionele verbrandingsmotoren, blijven de klimaatvoordelen van elektrische auto’s overeind.

Uitdagingen en oplossingen

Niettemin zijn er bij EV’s de nodige uitdagingen op milieugebied te overwinnen. Zo hebben ze momenteel nog enkele negatieve effecten op water (aquatische eutrofiëring) en bodems (verzuring). Deze nadelen zijn voornamelijk te wijten aan het feit dat de stroomopwekking nog steeds deels met behulp van fossiele brandstoffen geschiedt. Maar dankzij de voortdurende verschuiving naar hernieuwbare energiebronnen, zullen deze nadelen naar verwachting afnemen. Tegen 2050 zal de impact van EV’s zelfs op álle onderzochte milieuaspecten lager zijn dan die van voertuigen met verbrandingsmotoren. Dan hebben ze ook een 27% lagere impact op aquatische eutrofiëring dan auto’s met verbrandingsmotoren.

Politieke maatregelen voor versnelde adoptie

Het UBA benadrukt het belang van gerichte, budgetneutrale beleidsmaatregelen om de adoptie van elektrische mobiliteit te versnellen. Voorbeelden hiervan zijn de hervorming van de voertuigbelasting om voertuigen met een hoge CO2-uitstoot bij aankoop te belasten. Dergelijke maatregelen, zoals Nederland al via de BPM heeft ingevoerd, zouden effectiever kunnen zijn dan de (in Duitsland) reeds afgeschafte aankoopsubsidies. Bovendien benadrukt het onderzoeksbureau het belang van een bredere mobiliteitstransitie, waarbij vermijding, verplaatsing en verbetering van verkeer centraal staan. Elke vermeden rit bespaart immers energie en vermindert de impact op het milieu.

Zware voertuigen

Interessant is dat de studie ook de milieu-impact van zware voertuigen, zoals vrachtwagens, onder de loep nam. Voor vrachtwagens die vloeibaar aardgas (LNG) gebruiken, werden geen voordelen gevonden ten opzichte van dieselvrachtwagens, noch in 2020 noch in 2030. Maar elektrische vrachtwagens zullen tegen 2030 aanzienlijke klimaatvoordelen bieden. Door hun betere prestaties per gereden kilometer is de gebruiksfase bij vrachtwagens nog crucialer dan bij personenauto's. Bij vrachtwagens zijn de emissies die zijn gerelateerd aan de productie van het voertuig en de accu van veel minder grote invloed. Volledig elektrische vrachtwagens zullen in 2030, bij een snelle uitbreiding van het aandeel hernieuwbare energie, tot wel 73-78% klimaatvriendelijker zijn dan hun tegenhangers met verbrandingsmotoren.

Bevindingen

Kort samengevat heeft het UBA de volgende bevindingen vastgesteld:

• Klimaatvoordeel
  In 2020 waren elektrische personenauto's ongeveer 40% klimaatvriendelijker dan benzinevoertuigen. Dit voordeel zou, mede door de groei van hernieuwbare energiebronnen, kunnen stijgen tot 55% tegen 2030.
• Milieu-impact
  Hoewel elektrische voertuigen een positieve invloed hebben op het klimaat, zijn er enige milieu-uitdagingen. Zo waren er in 2020 nog enige nadelen met betrekking tot water (aquatische eutrofiëring) en bodems (verzuring), voornamelijk vanwege het gebruik van fossiele energie voor elektriciteitsopwekking. Naarmate de energievoorziening verder verduurzaamt, zullen de milieu-impact van elektrische voertuigen naar verwachting afnemen. In 2050 zullen EV's naar verwachting beter presteren dan benzinevoertuigen op alle onderzochte milieu-aspecten.
• Beleidsmaatregelen
  Voor een versnelde adoptie van elektrische voertuigen worden gerichte maatregelen zoals hervorming van de voertuigbelasting voorgesteld, waarbij voertuigen met hoge CO2-uitstoot extra belast worden bij aankoop. Dergelijke maatregelen kunnen effectiever zijn dan de eerder toegepaste aankoopsubsidies.
• Elektrische vrachtwagens
  De studie benadrukt ook de potentie van elektrische vrachtwagens. Elektrische vrachtwagens die in 2030 worden geregistreerd, zullen aanzienlijke klimaatvoordelen bieden ten opzichte van dieselvrachtwagens. Dit komt mede doordat de hoge kilometerprestaties van grotere invloed zijn dan de impact van de productie en accugrondstoffen.
• Noodzaak van infrastructuur
  Voor zowel personen- als vrachtwagens is de opbouw en uitbreiding van de laadinfrastructuur cruciaal om de klimaat- en milieuvoordelen van elektrische voertuigen volledig te benutten.

Conclusie

Deze bevindingen van het onderzoek laten zien dat elektrische voertuigen een aanzienlijk bijdrage kunnen leveren aan de vermindering van milieu- en klimaatimpact. Maar het realiseren van deze voordelen vereist niet alleen technologische vooruitgang, maar ook ondersteunend beleid en een holistische benadering van de mobiliteitstransitie. De toekomst van transport lijkt groener en duurzamer te worden, maar dit zal een gecoördineerde inspanning van zowel de publieke als de private sector vereisen.